دانش آموز باید پرسشگر و نگاه معلم به وی مهربانانه و توام با رحمت باشد

آیا محیط مدرسه ما درست و محیط امنی است؟محیط امن، نه محیط امنیتی، محیط امنی است برای دانش آموز؟ یعنی دانش آموز سر کلاس بدون دغدغه و ناراحتی سوالش را می پرسد و بلند می شود؟ البته من نظم کلاس را قبول دارم، ادب در برابر معلم را قبول دارم، اینها همه درست است، دانش آموز باید ادب را رعایت کند، اینها همه درست است .

اما در عین حال دانش آموز باید بتواند به راحتی و بی دغدغه بپرسد. پرسشگری را حق خود بداند و بداند اگر چند بار پرسید با چشم و نگاه معلم و با چهره درهم کشیده معلم تنبیه نمی شود. تنبیه که بنشین حرف نزن و سوال نکن و حتی با نگاه معلم هم تنبیه نمی شود و این نگاه مهربانانه می‌ماند. خیلی مهم است نگاهی که معلم به دانش آموز می کند. این نگاه باید مهربانانه و توام با رحمت باشد. این آزادی هست.

هر چه دانش آموز بدون دغدغه بتواند سوال کند، آن کلاس برای خلاقیت دانش آموزان مفیدتر خواهد بود
از این بالاتر، آیا دانش آموز در کلاس حق نقد و انتقاد، نه تنها انتقاد در شیوه تدریس حتی در شیوه اداره کشور هم اگر خواست بکند، آزاد است؟ می تواند یا نمی تواند؟ هر چه کلاس امن تر باشد، هر چه دانش آموز بدون دغدغه بتواند بپرسد و سوال کند، آن کلاس برای پرورش و خلاقیت دانش آموزان ما مفیدتر خواهد بود. ما که نمی خواهیم محفوظات به آنها یاد بدهیم که یک سری مطالب بگوییم آنها حفظ کنند در موقع امتحان هم امتحان بدهند، حالا یا می نویسند یا تست می زنند به هر شکلی که هست، بعدش هم که دوران مدرسه تمام شد، دو سه سال که می گذرد از دانش آموز می پرسیم چند درصد بلد است، این خیلی مهم است.

من از آقای وزیر می خواهم در بخش تحقیقاتی تان این را دنبال کنید، ببینیم دانش آموزانی که از مدرسه فارغ شده اند (نه آنهایی که رفته اند دانشگاه) و به محیط علم برنگشته اند و نرفته اند ادامه بدهند، حالا یا در کارخانه یا در مزرعه کار می کند یا رفته در سربازی به قول معروف قدم آهسته می روند، برویم بعد از دو سال از او بپرسیم. ببینیم آن کسی را که درس می داده. خیلی از دانش آموزان هستند که می گویند،ما نمی توانیم سربازی برویم چرا که اگر برویم، در کنکور قبول نمی شویم چون در دو سال سربازی همه چیز از یاد ما می رود.خیلی مهم است اینکه نحوه تعلیم چگونه است و کتاب های درسی مان را چگونه داریم تعلیم می دهیم.

شاید خود معلمین بهترین راهنمای ما باشند، بهترین نظر را آنها بدهند که در این زمینه تجربه دارند ،چه چیزهایی برای دانش آموز تاکید کنیم که در یاد او برای همیشه بماند، با چه سبکی، کارگاه نیاز داریم، آزمایشگاه نیاز داریم، چکار باید بکنیم . نیاز داریم به جای اینکه درس بدهیم یک راهنمایی کلی بکنیم، به دانش آموز بگوییم این مقاله و مطالب را بخوان و فردا سرکلاس توضیح بده ،من نمی دانم شما معلم هستید و بهتر می دانید، راهی را پیدا کنیم که یاد بگیرند، آن چیزهایی که ضروری و لازم است را یادشان نرود، چطور است که در ریاضی طرف چهار عمل اصلی از یادش نمی رود حتی اگر سربازی برود و هر چه هم در مزرعه برود، یادش نمی رود و دیگر یادش می ماند، هیچ وقت فرق بین مثلث و لوزی یادش نمی رود، آن چیزهایی که در مدرسه یادش دادیم، این اشکال یادش نمی رود، حتی بگوییم که محیط و مساحت چطوربدست می آید ،یادش نمی رود ، ولی چطور چیزهای دیگر یادش می رود؟ این دلیلش چیست و چه کار باید بکنیم؟ این نکته اول؛ نکته دوم اینکه چه کار کنیم که دانش آموز وقتی از مدرسه خارج شد بتواند عنصر فعال در جامعه باشد، مهارت های زندگی و حرفه ای را چطور به او بیاموزیم، آیا همین سبکی که ما همین الان به او درس می دهیم درست است یا اصلاح می خواهد؟

من فکر می کنم از تجربه دیگر کشورها باید بیاموزیم، آنها دارند چه کار می کنند.شما بهتر می دانید، من هم اطلاعاتی دارم که چطوری می آموزند،آیا همین سبک - ما تنها کار بزرگی که کردیم یک بار دبستان و دبیرستان را برهم زدیم و دبیرستان و راهنمایی و پیش دانشگاهی و باز دوباره به هم زدیم و پشت رو کردیم و درست کردیم ،همین چند سال بالا پایین کردیم - همین کافی است؟ من نمی خواهم بگویم آن تغییر اول غلط بوده و تغییر دوم لابد دلایلی داشته، من اصلا وارد آن بحث نمی شوم. الان همان سبکی که قدیم دبیرستان تقسیم می شد و مقطع دوم متوسطه تقسیم می شد، اولش عمومی بود آن وقت می گفتیم ادبی و عرض کنم ریاضی و تجربی و طبیعی درست است؟ بقیه اسم ها عوض شد حالا، آیا همان است و به همین سه گروهی که ما تقسیم کردیم، نیاز داریم و باید این تقسیم را بکنیم؟ به هر حال به همان صورت تقسیم کنیم یا نه؟

گزیده ای ازبیانات (رئیس جمهور ،دکترروحانی درجمع معلمان نونه)اردیبهشت ماه93